برای این که سختافزارهایی مانند گوشیهای تلفن همراه و رایانه کار خود را انجام دهند، زمینهای به نام سیستم عامل باید روی آنها نصب شود. سیستمهای کاربردی که مدیریت منابع رایانه را بر عهده میگیرد و برنامههای کاربردی میتوانند بر روی آن اجرا شوند. سیستم عامل ویندوز ، لینوکس و مکینتاش در حال حاضر وجود دارند و بر روی برندهای مختلف لوازم الکترونیکی کار میکنند. هر سیستم از یک یا چند پردازنده تشکیل شده است که کارهای متفاوتی با هم انجام میدهند. سیستم عامل در اصل یک لایه نرمافزاری است که همه اجزای کامپیوتر یا گوشی را کنترل میکند و کار برنامهنویسی را روی آن بهتر و راحتتر کرده است.
سیستم عامل به دو صورت وظیفه خود را انجام میدهد:
منابع منطقی و فیزیکی مانند فایلها و دستگاههای سختافزاری را مدیریت میکند و دومین کاری که انجام میدهد، یک ماشین مجازی یا توسعه یافته را به کاربران ارائه میکند تا برنامهنویسی سادهتری داشته باشند. در این مقاله به بررسی سه نوع سیستم عامل ویندوز، مکینتاش و لینوکس میپردازیم.
سیستم عامل ویندوز
سیستم عامل ویندوز از رایجترین سیستمعاملهایی است که بر روی رایانهها نصب میشود. ۱۳ نسخه متعدد از آن به بازار عرضه شد. ویندوز توسط شرکت مایکروسافت طراحی میشود و بر روی برندهای مختلفی از انواع رایانه شخصی و خانگی قابل نصب است. محیط گرافیکی نسخههای اولی این سیستم عامل کاملاً ساده بود و برنامههایی مانند نوت پد، ماشینحساب و پینت را روی خود داشت؛ اما به مرور پیشرفتهتر شد و محیط گرافیکی بهتری دارد.
نسخه ویندوز ۱ اولین سیستم عامل ویندوز بود که بر روی رایانهها نصب شد.
نسخه ویندوز xp در سال ۲۰۰۳ به بازار آمد و بسیاری از مشکلات نسخه ویندوز ۱ را نداشت. رفتارهای امنیتی که بر روی نسخههای قبلی وجود داشت، در این نسخه بهبود پیدا کرده بود. برخی آپدیتها نیز برای ویندوز xp وجود داشت که محیط کاربری آن را بهتر میکرد.
ویندوز vista بعد از xp وارد بازار شد و مدت زمان کمی بعد از آن ویندوز ۷ جایگزین آن شد. استفاده از ویندوز ۷ برای سختافزارهای جدیدتر مانند core-i بهترین گزینه بود و روی core duo استفاده چندانی نداشت.
بعد از ویندوز ۷، نسخه ویندوز ۸ عرضه شد که خیلی از نظر کاربران مورد تأیید نبود و در بازه زمانی کمی پس از آن ویندوز ۸٫۱ جایگزین آن شد. در حال حاضر ویندوز ۱۰ جدیدترین نسخه سیستم عامل ویندوز است که محیط کاربری خوبی دارد و رضایت از آن بالا بوده است.
از نسخه ۷ به بعد، به علت تغییرات سختافزاری و نرمافزاری که رایانههای جدید داشتند، نسخههای ویندوز در دو نوع ۳۲ و ۶۴ بیتی طراحی میشدند و بر اساس نوع سیستم یکی از این نسخهها نصب میشد.
آنچه باید در مورد سیستم عامل مکینتاش بدانید
اپل از برندهای مطرحی است که سالهاست در بازار لوازم الکترونیکی وجود دارد و کیفیت آن نیز آنقدر بالا بوده است تا بتواند کاربران خاصی را به رغم قیمت بالای خود به سمت خود بکشاند. سیستم عاملی که روی رایانههای اپل نصب میشود، سیستم عامل مکینتاش است. مکینتاش مبتنی بر یونیکس است .
اولین نسخه مکینتاش در سال ۱۹۹۹ طراحی شد که نام مک او اس تن Mac OSX بر روی آن گذاشته شد که دو نسخه سرور و دسکتاپ داشت. از سال ۲۰۰۱ تا کنون بیش از ۱۴ نسخه از سیستم عامل مکینتاش عرضه شد که نامگذاری آنها بر اساس گربهسانان است. در حال حاضر نسخههایی مانند چیتا یا OS X 10، پوما یا OS X 10.1، جگوار یا OS X 10.2، لایِن یا OS X 10.7، Mountain Lion یا OS X 10.8، Mavericks یا OS X 10.9، یوسمیتی یا OS X 10.10، اِل کاپیتان یا OS X 10.11، های سیِرا یا OS X 10.13، موهاوی یا OS X 10.14 و … وجود دارند که نسخههای جدیدتر معمولاً پیشرفته تر هستند.
نسخههای اخیر سیستم عامل مکینتاش، قابلیت های جالبی مانند دستهبندی محتوای دسکتاپ بر اساس نوع محتوا، تاریخ و برچسبها، قابلیت چرخش تصاویر در فایندر و اصلاحات ابتدایی و بسیاری امکانات دیگر به آن اضافه شدهاند.
سیستم عامل لینوکس چیست و چه کاربردی دارد؟
ممکن است اصلاً ندانید که در حال حاضر بارها از سیستم عامل لینوکس نیز استفاده کردهاید. تلویزیونهای مختلف و جدید و حتی بسیاری از گوشیهای هوشمند با این سیستم عامل کار میکنند. سرورهای فیسبوک، گوگل و بسیاری از شرکتهای تراز اول مبتنی بر لینوکس هستند.
سیستم عامل لینوکس با ارتباط بین نرمافزار و سختافزار سیستم باعث میشود تا نرمافزارهای متعددی را روی سیستمهای الکترونیکی خود اجرا کنید. سیستم عامل لینوکس رایگان است. این نرمافزار ابتدا برای کامپیوترهای *۸۶ طراحی شد و به مرور سایر سختافزارهای دیگر را هم پشتیبانی کرد.
هر چند ماه یک بار نسخهای جدیدی از کرنل لینوکس به بازار عرضه و تغییراتی آنها ایجاد می شود که به آن Patch می گویند . ممکن است این تغییرات توسط کدهایی صورت گیرند که اضافه میشوند، تغییر میکنند یا از نسخه قبلی حذف میشوند. از این رو نسخههای سیستم عامل لینوکس نیز مانند سایر سیستم عاملها به مرور کاربری بهتری دارند و کیفیت آنها افزایش مییابد.